NL | FR

Stedelijk milieu

stedelijk milieustedelijk milieu

Vindt u steden en de verstedelijkte ruimte grijs? Toch dragen ze bij tot de algemene biodiversiteit. Vreemd genoeg zijn die gebieden veel diverser dan het platteland, met heel uiteenlopende biotopen: parken, oude muren, spoorwegbermen, braakland, tuinen, straten, ondergrond, stadsbossen, vijvers … Deze habitats hebben daarbij nog hun eigen – geringe of grote – diversiteit en alle hier typische soorten spelen hun rol in het behoud van de natuur in de stad. Stedelijke biodiversiteit is dus meer dan baksteen en beton.

Enkele karakteristieken

  • verstedelijkt oppervlak: 6092 km² of 20% van België, 14,2% van Wallonië, 26,4% van Vlaanderen (2010)
  • het Brussels gewest bestaat voor bijna 50% uit groen (2010)
  • de verstedelijking zet zich aan een hoog tempo door
     

Belang

Veel soorten mijden het stedelijke ecosysteem, maar andere vinden er kost en inwoning (valk, vos, krekels, bijen, egel …). Er wordt bovendien voor meer en verscheidener biotopen gezorgd: door groendaken, blauwe en groene netwerken, stadstuinen, nestkastjes, opgeruimde braaklanden waar de natuur zijn gang kan gaan … krijgt de biodiversiteit heel wat kansen.

Enkele kenmerkende of opvallende soorten

stadsduif
Stadsduif
© L. Soerink / Vilda
blauwvleugelsprinkhaan
Blauwvleugelsprinkhaan
© R. Verlinde / Vilda
slechtvalk
Slechtvalk
© R. Verlinde / Vilda
egel
Egel
© Y. Adams / Vilda
zwarte roodstaart
Zwarte roodstaart
© T. Hubin / KBIN
vos
Vos
© T. Hubin / KBIN

Bedreigingen

De verstedelijking beschadigt of vernielt het milieu van soorten die alleen daar kunnen leven, zodat ze gevaar lopen. Deze ingrepen zijn te wijten aan industrie en landbouw, aan de groei van de steden en aan de toename van het vervoer. Bovendien worden er al dan niet opzettelijk invasieve soorten ingevoerd, die het (natuurlijke) evenwicht nog meer verstoren, want deze soorten concurreren met inheemse soorten en halen het overwicht, vaak tot deze laatste verdwijnen.

Enkele bedreigde of zeldzame soorten

vale vleermuis
Vale vleermuis
© R. Verlinde / Vilda
hazelworm
Hazelworm
© Y. Adams / Vilda
watervleermuis
Watervleermuis
© R. Verlinde / Vilda
huismus
Huismus
© T. Hubin / KBIN

Bescherming

Biodiversiteit is rijker en gevarieerder waar het landschap niet overal hetzelfde is. De steden worden steeds uniformer en de biologische diversiteit dus ook. Maar hier kan aan verholpen worden door zorg te dragen voor drasland, braakland, weide, vijvers … Ook een doordacht natuurbeheer bevordert biodiversiteit: dood hout laten liggen, bermen van spoorwegen en snelwegen zo laat mogelijk maaien, invasieve soorten bestrijden … Ook de bewoners zelf moeten hun bijdrage leveren, met planten op hun balkon, in hun tuin en op hun dak.

Deel